با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن یادگیری الکترونیکی ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

کرج، دانشگاه خوارزمی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

10.30473/idej.2025.75054.1245

چکیده

بازی‌وارسازی، به‌عنوان بهره‌گیری از عناصر طراحی بازی در زمینه‌های غیر بازی، به‌ویژه در آموزش، به‌طور روزافزون به‌منظور افزایش انگیزش و مشارکت یادگیرندگان مورد توجه قرار گرفته است. جدول‌های امتیاز (Leaderboards) از جمله عناصر کلیدی بازی‌وارسازی محسوب می‌شوند که با ایجاد حس رقابت و برانگیختن هیجانات مثبت، می‌توانند یادگیری را تقویت کنند. با این حال، بهره‌وری این ابزارها از طریق به‌کارگیری راهبردهای طراحی مؤثرتر و بررسی بیشتر مفهومی به‌نام «جوسینس» (Juiciness) ــ جذابیت‌های حسی و هیجانی در محیط یادگیری ــ قابل ارتقا است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر جدول‌های امتیاز بازی‌وارشده‌ی مبتنی بر جوسینس بر یادگیری، لذت و علاقه‌مندی به یادگیری در آموزش ادبیات فارسی در میان دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی انجام شده است. جامعه‌ی پژوهش شامل ۷۵ دانش‌آموز پایه چهارم در شهر تهران بودند که به‌صورت تصادفی در سه گروه تقسیم شدند: گروه جدول امتیاز با جوسینس (JLG)، گروه جدول امتیاز ساده (SLG)، و گروه کنترل (CG). در گروه JLG از جدول‌های امتیاز با جلوه‌های بصری و شنیداری استفاده شد، در حالی‌که در گروه SLG جدول‌های امتیاز ساده با متن بدون طراحی به‌کار رفت، و گروه کنترل فاقد هرگونه مداخله بود. داده‌ها از طریق پیش‌آزمون و پس‌آزمون یادگیری، و پرسش‌نامه‌های سنجش میزان لذت و علاقه به یادگیری گردآوری شد. یافته‌های آماری نشان داد که گروه JLG در مقایسه با دو گروه دیگر به‌طور معناداری عملکرد بهتری در مؤلفه‌های یادگیری، لذت و علاقه‌مندی به یادگیری داشت. این نتایج بر اثربخشی عناصر بازی‌وارسازی تقویت‌شده با جوسینس در ارتقای مشارکت، انگیزش و کیفیت یادگیری در آموزش ادبیات تأکید دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات